Trong những năm qua, tỉnh đã có nhiều cơ chế, chính sách về công tác cán bộ, nguồn nhân lực phục vụ phát triển KTTT, HTX. Giai đoạn 2011 - 2020, đã tổ chức tập huấn, đào tạo ngắn hạn, nâng cao kỹ năng lãnh đạo, chuyên môn, nghiệp vụ cho 1.200 cán bộ, thành viên HTX với tổng kinh phí là 788 triệu đồng; các HTX đã cử 133 lượt người đi đào tạo dài hạn với số tiền 793 triệu đồng. Qua cơ chế hỗ trợ đã giải quyết một phần khó khăn cho các cá nhân có nhu cầu nâng cao năng lực thông qua tham gia các khóa tập huấn, đào tạo đại học. Thúc đẩy và bổ sung nguồn nhân lực có chất lượng cho HTX; các cá nhân sau khi được đào tạo đã phát huy được năng lực và vai trò của mình trong các hoạt động thúc đẩy phát triển HTX, như: HTX Nông nghiệp Điện Ngọc 2, HTX Nấm Nhì Tây, HTX Bình An.

HTX Nấm Nhì Tây- mô hình kinh tế tập thể hiệu quả cao, tạo việc làm thường xuyên cho nhiều lao động.

Để thu hút người có trình độ đại học về làm việc tại HTX hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, ngân sách tỉnh đã hỗ trợ 01 lần theo mức 50% mức lương tối thiểu của công chức nhân với hệ số lương khởi điểm ở trình độ đại học nhân với 60 tháng (05 năm) cho các HTX hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp đã chuyển đổi theo Luật HTX năm 2012 có nhu cầu tiếp nhận người có trình độ đại học với ngành học phủ hợp, có năng lực, đạo đức tốt, được Hội đồng quản trị hoặc Đại hội hay Hội nghị thành viên tín nhiệm về làm việc tại HTX, đảm nhận 01 trong 02 chức danh giám đốc hoặc phó giám đốc HTX, có cam kết thời gian làm việc tại HTX tối thiểu 05 năm. Đến hết năm 2020 đã thu hút 22 người về làm việc tại HTX hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp với tổng kinh phí hỗ trợ trên 1,8 tỷ đồng. Nguồn kinh phí hỗ trợ đã khuyến khích các cá nhân về làm việc cho HTX, tạo điều kiện để cán bộ yên tâm công tác, góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh và phát triển HTX. Bước đầu các HTX đã phát huy được hiệu quả trong thu hút cán bộ, điển hình như: HTX Nông nghiệp Đại Hiệp, HTX Nông nghiệp Bình Đào, HTX Nông nghiệp Duy Hòa 2...

Tiếp tục thực hiện chính sách về đất đai, nhất là việc giao đất không thu tiền sử dụng đất và cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các HTX nông nghiệp có nhu cầu sử dụng đất để xây dựng trụ sở, nhà kho, sân phơi, cơ sở dịch vụ trực tiếp phục vụ thành viên sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản. Các HTX phi nông nghiệp (không thuộc diện miễn tiền thuê đất) được thuê đất dài hạn theo quy định của Nhà nước. Đến nay, có nhiều HTX được cấp đất sử dụng lâu dài.

Thực hiện chủ trương “dồn điền, đổi thửa” đất nông nghiệp trên địa bàn tỉnh, từ năm 2004 đến năm 2017, toàn tỉnh đã thực hiện dồn điền, đổi thửa được 18.487 ha (chủ yếu là trên đất lúa) ở 09 huyện, 92 xã, 455 thôn. Tổng kinh phí hỗ trợ từ ngân sách gần 26,5 tỷ đồng. Qua dồn điền, đổi thửa đã hạn chế được tình trạng manh mún và phân tán ruộng đất; các HTX có điều kiện quy hoạch lại sản xuất, xây dựng các cánh đồng mẫu lớn, cánh đồng kỹ thuật, cánh đồng thu nhập cao, đưa cơ giới hóa vào sản xuất, làm tiền đề để thực hiện chủ trương tích tụ ruộng đất trong thời gian đến.

Chính sách tài chính tín dụng đối với hoạt động của HTX phát huy được hiệu quả. Ngân sách tỉnh hỗ trợ lãi suất sau đầu tư phần chênh lệch giữa lãi suất thực tế cho vay của ngân hàng thương mại (do ngân hàng nhà nước quy định) với mức lãi suất cho vay của Quỹ hỗ trợ phát triển HTX (tỉnh hoặc Trung ương). Đến hết năm 2020, đã hỗ trợ cho 12 HTX với số tiền 426 triệu đồng. Tuy nguồn vốn hỗ trợ không lớn nhưng đã tác động tích cực đến việc đầu tư, mở rộng sản xuất kinh doanh, phát huy tiềm năng, lợi thế của địa phương để phát triển HTX, đặt biệt các HTX có nhu cầu về nguồn vốn kinh doanh dịch vụ. Đối với Quỹ hỗ trợ phát triển HTX tỉnh, đến nay đã cho 335 đơn vị (226 THT, 109 HTX) vay đầu tư với tổng số tiền giải ngân gần 183,4 tỷ đồng; hỗ trợ có hoàn lại vốn gốc cho 38 đơn vị với số tiền 3,8 tỷ đồng. Thực hiện tốt chính sách hỗ trợ thuế thu nhập doanh nghiệp, các HTX đã nộp thuế thu nhập doanh nghiệp cho ngân sách nhà nước thì được hỗ trợ lại để đầu tư máy móc, thiết bị phục vụ sản xuất kinh doanh. Đến nay, ngân sách tỉnh đã hỗ trợ lại cho 71 HTX đã nộp thuế thu nhập doanh nghiệp với số tiền gần 3,5 tỷ đồng.

Thực hiện tốt chính sách hỗ trợ về khoa học và công nghệ. Giai đoạn 2011 - 2014, đã hỗ trợ cho 59 HTX có dự án đầu tư ứng dụng, đổi mới công nghệ phục vụ sản xuất kinh doanh với tổng kinh phí là 3,75 tỷ đồng. Ngoài ra, hằng năm, ngân sách tỉnh đều bố trí nguồn kinh phí thông qua các hệ thống khuyến công, khuyến nông, khuyến lâm khuyến ngư và vốn sự nghiệp khoa học công nghệ để hỗ trợ trực tiếp cho các HTX trong việc ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, công nghệ mới phục vụ phát triển sản xuất, nâng cao chất lượng, xây dựng thương hiệu sản phẩm và tham quan, học tập các mô hình sản xuất, kinh doanh có hiệu quả trong và ngoài tỉnh. Đến nay, tỉnh đã hỗ trợ ứng dụng đổi mới công nghệ phục vụ sản xuất nông nghiệp cho 35 HTX với số tiền gần 1,7 tỷ đồng. UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 33/2011/QĐ-UBND, ngày 17/11/2011 quy định cơ chế hỗ trợ đẩy mạnh cơ giới hóa một số khâu trong sản xuất nông nghiệp trên địa bàn tỉnh, giai đoạn 2011 - 2015 ; đã hỗ trợ cho 20 HTX, THT mua máy làm đất, máy gặt đập liên hợp, máy sấy lúa giống cho sản xuất với tổng giá trị 936,63 triệu đồng, góp phần nâng tỷ lệ làm đất bằng cơ giới trên địa bàn tỉnh lên trên 75%, thu hoạch bằng cơ giới lên trên 85%.

Nhiều HTX được thụ hưởng chính sách về ứng dụng KH-CN trong sản xuất.

Chính sách xúc tiến thương mại và mở rộng thị trường được quan tâm. UBND tỉnh đã ban hành Quy chế xây dựng, quản lý và thực hiện chương trình xúc tiến thương mại tỉnh Quảng Nam và Quy định về quy chế quản lý kinh phí khuyến công và mức chi cho các hoạt động khuyến công trên địa bàn tỉnh”. Từ năm 2018 đến 2020, đã hỗ trợ về ứng dụng máy móc, thiết bị tiên tiến và thiết kế bao bì, nhãn mác cho 13 HTX với tổng kinh phí 1,02 tỷ đồng. Năm 2019, hỗ trợ 06 HTX tham gia xúc tiến thương mại tại thành phố Hồ Chí Minh: HTX Nấm Nhì Tây, HTX Bảo Tâm, HTX Nông nghiệp Điện Quang, HTX Nông nghiệp Thu Bồn, HTX Mây tre lá Âu Cơ (huyện Núi Thành), HTX Tiểu thủ công nghiệp Đại Hiệp (huyện Đại Lộc).

Việc triển khai thực hiện cơ chế khuyến khích phát triển hợp tác, liên kết sản xuất gắn tiêu thụ nông sản, xây dựng cánh đồng lớn theo Quyết định số 41/2014/QĐ UBND, ngày 04/12/2014 của UBND tỉnh đạt hiệu quả tích cực. Giai đoạn 2014 - 2020, có 64 phương án của tổ chức Phát triển nông thôn thẩm định; trong đại diện nông dân đã được Sở Nông nghiệp và đó, 35 phương án của HTX nông nghiệp được UBND cấp huyện phê duyệt và phân bổ kinh phi 4,28 tỷ đồng để các địa phương triển khai thực hiện cơ chế này. HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết số 17/2019/NQ-HĐND, ngày 17/12/2019 về chính sách khuyến khích phát triển hợp tác, liên kết trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp trên địa bàn tỉnh; UBND tỉnh đã bố trí 31 tỷ đồng để các địa phương thực hiện.

Chính sách đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng được triển khai thực hiện kịp thời, góp phần thay đổi diện mạo HTX từ hình thức đến chất lượng hoạt động. Trong giai đoạn 2016 - 2020, ngân sách tỉnh hỗ trợ đầu tư hạ tầng kỹ thuật cho 62 HTX với số tiền 12,32 tỷ đồng để khắc phục những khó khăn cho HTX trong quá trình xây dựng cơ sở hạ tầng, giúp HTX ổn định điều kiện làm việc, phát triển sản xuất kinh doanh và liên kết hợp tác.

Ngoài ra, đến hết năm 2020, ngân sách tỉnh hỗ trợ thành lập mới 240 HTX với số tiền khoảng 3,42 tỷ đồng, 165 THT với số tiền khoảng 823 triệu đồng. Nhờ đó, số lượng HTX thành lập mới có chiều hướng tăng dần qua các năm; năm 2019 có 64 HTX thành lập mới (cao nhất trong các năm qua), thể hiện được vị trí, vai trò của KTTT trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương.

Có thể nói, những cơ chế chính sách nêu trên được sửa đổi, bổ sung, ban hành mới đã tạo điều kiện thuận lợi cho HTX tiếp cận, thụ hưởng và ứng dụng vào thực tiễn sản xuất kinh doanh một cách thiết thực, hiệu quả. Từ đó, góp phần đưa HTX phát triển và có sự gắn kết, đồng hành cùng với sự phát triển kinh tế - xã hội chung của địa phương; xây dựng được hình ảnh, diện mạo mới của HTX, tạo dựng niềm tin với thành viên và người lao động cũng như cộng đồng xã hội.