Hợp tác xã Nông nghiệp Ái Nghĩa tham gia vào mô hình HTX sản xuất gắn với chuỗi giá trị với sản phẩm gạo và bánh tráng.

Theo số liệu khảo sát, điều tra của Liên minh HTX tỉnh, tính đến ngày 30/6/2021, toàn tỉnh có 459 HTX bao gồm: 345 HTX nông nghiệp, 27 HTX Công nghiệp - Tiểu thủ công nghiệp, 15 HTX Vận tải, 03 Quỹ tín dụng nhân dân, 69 HTX thuộc các lĩnh vực khác. Sau khi chuyển đổi hoạt động theo Luật HTX năm 2012, các HTX đã từng bước ổn định tổ chức bộ máy, xây dựng phương án sản xuất kinh doanh phù hợp; tổ chức các hoạt động sản xuất doanh theo phương án mới và đã mang lại hiệu quả; nâng cao được quy mô hoạt động và mức lãi kinh doanh, đầu tư cơ sở vật chất phát triển các dịch vụ phục vụ sản xuất, kinh doanh, làm thay đổi hình ảnh, diện mạo của HTX so với trước đây. Để đảm bảo các điều kiện hoạt động theo đúng luật, các HTX đã điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung điều lệ, kiện toàn bộ máy quản lý điều hành cho phù hợp, điều chỉnh cổ phần và vốn Điều lệ cho hợp lý; thu hút cán bộ trẻ có trình độ đại học tham gia vào Hội đồng quản trị, Ban Giám đốc. Một số HTX nhanh chóng tiếp cận được các cơ chế chính sách của Nhà nước như: Chính sách thu hút cán bộ trẻ về làm việc tại HTX, chính sách đất đai để xây dựng trụ sở làm việc, chính sách đào tạo, bồi dưỡng... Các thành viên trong HTX thể hiện được vai trò và trách nhiệm trong hoạt động của HTX, nhiều HTX phát huy vai trò tiên phong trong xóa đói, giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, tham gia chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP).

Số lượng HTX tăng qua mỗi năm kể từ khi Luật HTX năm 2012 ra đời do lĩnh vực kinh tế tập thể, HTX nhận được sự quan tâm, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, các cấp chính quyền địa phương và nhiều chính sách hỗ trợ, ưu đãi được ban hành nhằm thúc đẩy lĩnh vực kinh tế tập thể, HTX phát triển. Bên cạnh đó, người dân được tuyên truyền phổ biến về bản chất, vai trò của HTX trong việc liên kết, thúc đẩy kinh tế hộ gia đình nhỏ lẻ cùng phát triển thông qua mái nhà chung HTX.

Đến nay, số thành viên của HTX là 229.459 thành viên, giải quyết cho 3.457 lao động có việc làm thường xuyên với mức thu nhập bình quân 45-50 triệu đồng/ lao động/năm; doanh thu bình quân của HTX 2.750 triệu đồng/ HTX/năm; lãi gộp bình quân của HTX khoảng 550 triệu đồng/HTX/năm. Số lượng thành viên HTX giảm do quá trình rà soát, tổ chức lại, chuyển đổi mô hình HTX hoạt động theo Luật HTX năm 2012.

Các HTX hoạt động đa dạng trên các lĩnh vực, nhiều mô hình mới, cách làm hiệu quả đã xuất hiện và thành công, tạo dựng được thương hiệu, vị trí của mình. Các HTX ngày càng năng động hơn với cơ chế thị trường, tự chủ trong tổ chức hoạt động và có những đóng góp thiết thực cho sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, nhất là chương trình xây dựng nông thôn mới, chương trình tái cơ cấu ngành Nông nghiệp, chương trình OCOP và chương trình phát triển 15.000 HTX nông nghiệp hoạt động có hiệu quả theo Quyết định 461/QĐ-TTg, ngày 27/4/2018 của Thủ tướng Chính phủ.

Đến 31/12/2020, tỉnh Quảng Nam có 116 xã đạt chuẩn nông thôn mới, 138 xã đạt tiêu chí số 13 về Tổ chức sản xuất. Trong quá trình xây dựng nông thôn mới, các hợp tác xã có vai trò hết sức quan trọng, không chỉ nâng cao thu nhập cho nông dân mà còn góp phần làm thay đổi căn bản diện mạo nông thôn thời kỳ hội nhập. Thực tiễn xây dựng Nông thôn mới thời gian qua cho thấy, kinh tế tập thể mà nòng cốt là HTX là nhân tố không thể thiếu trong quá trình thúc đẩy xây dựng nông thôn mới. Ðặc biệt, trong những năm gần đây, với yêu cầu tái cơ cấu sản xuất nông nghiệp, kinh tế tập thể, hợp tác xã đã có bước phát triển mới về số lượng, hiệu quả; hoạt động được nâng cao, với đủ các loại hình dịch vụ thúc đẩy sản xuất kinh doanh ở khu vực nông thôn phát triển. Các HTX đã phát huy được vai trò tập hợp, vận động, thay đổi cách nghĩ, cách làm cho bà con nông dân, ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật, nâng cao hiệu quả sản xuất và nhất là đã thực hiện tốt việc liên doanh, liên kết, bảo đảm đầu ra ổn định cho nông sản. Trên một số lĩnh vực khác, các HTX đã mở rộng sản xuất, tạo thêm nhiều ngành nghề, phát triển kinh doanh tổng hợp, đầu tư trang thiết bị để nâng cao năng lực sản xuất kinh doanh, đã góp phần tạo việc làm, xóa đói, giảm nghèo ở địa phương, giải quyết nhu cầu, lợi ích chính đáng của thành viên và người lao động. Bên cạnh đó, có không ít HTX nhanh chóng thích nghi với cơ chế thị trường, tạo sự liên kết, hợp tác với nhau và với các doanh nghiệp, tổ chức kinh tế mang lại hiệu quả kinh tế cho thành viên, góp phần nâng cao đời sống của người dân và bộ mặt nông thôn trong xây dựng nông thôn mới. Tuy nhiên, trong thời gian qua, UBND cấp huyện chưa thật sự quan tâm, ưu tiên bố trí nguồn vốn ngân sách thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới để hỗ trợ HTX thực hiện tiêu chí số 13 trong Bộ tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới giai đoạn 2016-2020, trong khi năng lực nội tại của phần lớn các HTX còn hạn chế.

Cùng với xây dựng NTM, các HTX trên địa bàn tỉnh cũng đã tham gia mạnh mẽ trong Chương trình OCOP. Trong năm 2018, 2019 và 2020 đã có 69 HTX tham gia Chương trình OCOP với 76 sản phẩm. Các HTX tham gia chương trình đã góp phần quan trọng trong việc phát triển kinh tế - xã hội nói chung, nhất là phát triển kinh tế vùng nông thôn và khôi phục các sản phẩm truyền thống, các sản phẩm làng nghề trên địa bàn tỉnh. Với vai trò của mình, các HTX tham gia chương trình này đã không ngừng vận động, sáng tạo trong cách nghĩ, cách làm nhằm đưa ra thị trường những sản phẩm đạt tiêu chuẩn, chất lượng mang thương hiệu của HTX và có chỗ đứng vững chắc trên thị trường. Có thể nói, đây là cơ hội để các HTX không chỉ khôi phục, phát triển các sản phẩm truyền thống, các sản phẩm mới mà còn mở ra cơ hội cho các HTX tiếp cận những kỹ năng quản lý, điều hành mới, ứng dụng công nghệ mới trong tổ chức sản xuất và phát triển kinh doanh.

Ngoài ra, thực hiện chương trình xây dựng mô hình HTX sản xuất gắn với chuỗi giá trị do Liên minh HTX Việt Nam phát động, năm 2018 đã lựa chọn 04 HTX. Qua khảo sát thực tế của Tổ công tác Liên minh HTX Việt Nam đã lựa chọn và hướng dẫn HTX nông nghiệp Ái Nghĩa xây dựng hồ sơ, thủ tục tiếp cận chính sách của Liên minh HTX Việt Nam để thực hiện chuỗi giá trị sản phẩm gạo an toàn và bánh tráng. Đến nay mô hình đã thành công.

HTX Nông nghiệp Đại Minh tham gia vào dự án mô hình thí điểm Doanh nghiệp - HTX - Nông dân tiêu thụ lúa giống và cung ứng vật tư nông nghiệp đối với vùng sản xuất tập trung trên địa bàn huyện Đại Lộc. Số hộ nông dân được lựa chọn là  57 hộ trồng 11 ha lúa giống tại thôn Quảng Huệ, xã Đại Minh...

Tin  rằng với sự vươn lên mạnh mẽ, mạnh dạn đổi mới phương thức hoạt động, mô hình, các HTX trên địa bàn tỉnh sẽ ngày càng lớn mạnh, đóng góp một phần quan trọng cho phát triển kinh tế-xã hội địa phương.