Đường làng tại khu dân cư An Mỹ 2, Tam An, Phú Ninh. Ảnh: N.Q.V

Sâu sát từ thôn xóm

Tục rải vàng mã khi đưa tang mang yếu tố tâm linh, thể hiện lòng “hiếu kính” của người sống với người quá cố đã ăn sâu vào nếp nghĩ của cộng đồng. Trước đây, mỗi khi có người qua đời, việc không thể nào bỏ qua đối với tang gia là đốt và rải vàng mã. Chưa tính đến việc tốn kém về tiền bạc, việc rải vàng mã đã vô tình tạo ra lượng “rác thải” gây ô nhiễm môi trường, nhất là trong các khu dân cư. Tại thôn Hòa Bình, xã Tam Thái, hưởng ứng cuộc vận động “3 không trong đưa tang” do Mặt trận huyện phát động, có 15 đám tang thực hiện tốt việc không rải tiền âm phủ và đốt vàng mã. Bí thư Chi bộ kiêm Trưởng thôn Trần Văn Nở cho biết: “Người dân thôn bây giờ không cần phải vận động nữa, tất cả đều hiểu rõ cái được của cuộc vận động “3 không” nên gia đình nào chẳng may có người qua đời đều thực hiện việc tang ma theo nếp sống mới. Bởi làm theo tục lệ cũ vừa tốn kém, lại vừa gây ô nhiễm môi trường”.

Theo ông Mai Thịnh - Bí thư Chi bộ thôn An Mỹ 2, xã Tam An, từ năm 2017 đến nay, nhận thấy tục rải vàng mã trên đường đưa tang ảnh hưởng đến nhiều nhà dân và cuộc vận động “3 không” do Mặt trận huyện phát động, cấp ủy và chính quyền thôn chỉ đạo các hội đoàn thể vận động người dân. Đồng thời thông qua các buổi sinh hoạt tổ đoàn kết, sinh hoạt nhân dân, chi bộ quán triệt cán bộ, đảng viên phải gương mẫu, thực hiện tốt. “Trong thôn, mỗi khi gia đình nào có người thân qua đời, cấp ủy và chính quyền thôn cùng với Mặt trận và các đoàn thể của thôn đến thăm hỏi, động viên, chia buồn với gia đình. Ngoài ra, cấp ủy và chính quyền thôn cũng kịp thời phân công tổ đoàn kết giúp đỡ tang gia bằng những việc làm cụ thể, qua đó vận động người thân trong gia đình, dòng tộc để vận động thực hiện nếp sống mới, không đốt vàng mã và rải tiền âm phủ lúc đưa tang” - Ông Thịnh cho biết.

Lan tỏa

Từ việc gương mẫu đi đầu của một tang gia, nhiều gia đình khác các thôn trong xã thấy rõ những lợi ích thiết thực nên vận động con cháu cùng thực hiện. Ông Mai Thịnh cho biết thêm, đối với dịch vụ mai táng, người rải gạo muối, vàng mã giấy đốt trên đường đưa tang, được sự đồng thuận của gia quyến, chúng tôi đề nghị họ thực hiện theo yêu cầu của gia đình, không rải vàng mã, tiền âm phủ trên đường đưa tang. Đồng thời sau mỗi đám tang, cấp ủy và chính quyền địa phương tổ chức họp rút kinh nghiệm, từ đó đề ra những giải pháp phù hợp hơn, kịp thời biểu dương nêu gương những hộ gia đình thực hiện tốt cuộc vận động. Ông Lê Văn Quảng - Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam xã Tam An cho hay: “Năm ngoái, thôn An Mỹ 2 đã có 8 người không may từ trần, qua vận động cả 8 trường hợp đều thực hiện tốt việc không rải tiền âm phủ và vàng mã. Trên địa bàn xã Tam An, một số đám tang có rải và đốt vàng mã nhưng đều thực hiện ở khu vực chôn cất chứ tuyệt đối không rải trong khu dân cư. Bên cạnh đó vẫn còn một số đám tang ở các nơi khác đưa về, do chưa hiểu được quy định của địa phương nên vẫn còn tình trạng này. Trong thời gian tới, địa phương tiếp tục tuyên truyền vận động, đặc biệt là sẽ gắn pa nô, bảng hướng dẫn để mọi người cùng thực hiện”.

Theo bà Lê Thị Bích Phượng - Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam huyện Phú Ninh, với sự tuyên truyền tích cực của Mặt trận các cấp và các ngành, đoàn thể, hai năm nay, nhiều khu dân cư, nhiều tộc họ và các tổ chức tôn giáo trên địa bàn huyện thực hiện không rải vàng mã trên đường đi đưa tang. Qua đó, từng bước xóa bỏ các hủ tục lạc hậu, đồng thời giữ gìn và phát huy thuần phong mỹ tục, truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc. Thời gian tới, Mặt trận huyện tiếp tục khuyến khích các địa phương triển khai sâu rộng hơn nữa để nếp sống văn minh trong việc tang lan tỏa mạnh mẽ tới cộng đồng dân cư, đến từng hộ gia đình, người dân. Sau gần 2 năm tích cực triển khai vận động, đến nay hầu hết đám tang trên địa bàn các khu dân cư, như Hòa Bình (xã Tam Thái), An Mỹ 2 (xã Tam An), Long Sơn (xã Tam Đại), Tú Lâm (xã Tam Vinh), Tộc Phạm (xã Tam Đại)... đã thực hiện tốt nếp sống mới văn minh lành mạnh. Thành công lớn nhất của cuộc vận động là đã dần xóa đi tư tưởng mê tín dị đoan, thay đổi nếp nghĩ, cách làm, đem lại kết quả trong xây dựng đời sống văn hóa, góp phần thực hiện thắng lợi cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” do Trung ương Mặt trận TQVN phát động.