Hệ thống nước sạch Kế Xuyên 2 có mức đầu tư gần 1,5 tỷ đồng, do Phòng NN&PTNT huyện Thăng Bình làm chủ đầu tư, từ vốn chương trình mục tiêu quốc gia. Nằm trên cánh đồng thuộc tổ 6 (thôn Kế Xuyên 2, xã Bình Trung), công trình nước sạch phục vụ nước sinh hoạt cho nhân dân địa phương từ khi hoàn thành năm 2012 đến nay vẫn chưa phát huy tác dụng. Như một số dự án cấp nước sạch nông thôn khác, công trình này tái diễn thực trạng đau lòng: xây xong rồi bỏ đó. Khi tôi ra xem sự xuống cấp nặng của các thiết bị nhà máy do không hoạt động suốt thời gian dài, nhiều người dân địa phương lắc đầu: “Tiền tỷ của Nhà nước đã dễ dàng ném qua cửa sổ. Chủ đầu tư lẫn chính quyền quá thiếu trách nhiệm, chẳng quan tâm gì đến nguyện vọng chính đáng của người dân được hưởng lợi nước sạch hằng ngày. Hai cái giếng nằm trong khuôn viên nhà máy, đặt tại cánh đồng sản xuất với lượng thuốc trừ sâu diệt cỏ lớn ngấm xuống đất, không ai dám sử dụng nguồn nước này cả”. Sợ nguồn nước bị nhiễm độc hóa chất là một trong những nguyên nhân chính khiến dân “tẩy chay” không đấu nối đường ống vào sử dụng. Tuy nhiên, cũng theo người dân, trước khi đặt hệ thống tại đây, chủ đầu tư đã bỏ qua những cảnh báo, khâu tham vấn ý kiến cộng đồng. Đã từng có kiến nghị của người dân rằng, Nhà nước không nên xây hệ thống nước sạch tại đây mà nên ưu tiên xây nhà văn hóa thôn. Ông Nguyễn Văn, người dân thôn Kế Xuyên 2 bức xúc: “Tôi không hiểu, người ta khảo sát, thiết kế, tư vấn kiểu gì mà lấy nước ngầm ngay tại cánh đồng nồng nặc mùi hóa chất độc hại. Nguồn nước sạch thì rất bức thiết với dân, nhưng không ai dám bỏ tiền bắt ống vào sử dụng”. Theo quan sát, công trình dù mới xây, nhưng đã xuống cấp tệ hại. Nền móng bị sụt lún, các thiết bị máy móc đã bắt đầu gỉ sắt; trong khuôn viên nhếch nhác phân trâu bò và rác thải. Công trình “vô chủ” không người trông coi nên trẻ em mặc sức trèo lên bồn chứa nước đặt trên cao luôn tiềm ẩn tai nạn.

Công trình nước sạch Kế Xuyên 2 xây xong rồi bỏ đó. Ảnh: T.H

Năm 2012, sau khi bàn giao công trình, chính quyền địa phương đã chuyển cho Hợp tác xã 4 Bình Trung quản lý, vận hành cấp nước cho người dân. Do người dân không mấy thiết tha nên hợp tác xã này cũng không thể đầu tư kinh doanh. Sau đó, một số cá nhân đến khảo sát, nhận quản lý công trình song cuối cùng cũng rút lui vì… không có ai đăng ký sử dụng nước. Chủ tịch UBND xã Bình Trung – ông Võ Văn Quảng thừa nhận, thất bại là công trình không phát huy hiệu quả, bỏ hoang nhiều năm. Chính quyền đã nhiều lần chủ động làm việc với các ngành chức năng của huyện để tìm biện pháp khắc phục. “Chủ đầu tư đã bàn giao cho chúng tôi quản lý, nhưng không thể đưa vào vận hành được vì dân không chịu đăng ký sử dụng. Phía Công ty Cấp nước Thăng Bình đã đồng ý đấu nối đường dây từ hệ thống nhà máy nước Tam Kỳ với hệ thống này. Dự kiến, sau khi thi công mở rộng quốc lộ 1 xong, phía công ty sẽ triển khai đường ống” – ông Quảng nói. Trong khi đó, ông Nguyễn Văn Hương – Trưởng phòng NN&PTNT huyện Thăng Bình như “phủi” hết trách nhiệm: “Chủ đầu tư đã bàn giao công trình về cho xã quản lý từ lâu, nên hoạt động hiệu quả ra sao thì thuộc về địa phương. Chúng tôi hết trách nhiệm rồi. Sở dĩ công trình đến nay không hoạt động được do xã không thu được tiền”.

TRẦN HỮU