Đoàn viên thanh niên tham gia hoạt động "Ngày chủ nhật xanh".

Thực tế cho thấy, những năm gần đây, biến đổi khí hậu đã làm xuất hiện nhiều hình thái thời tiết cực đoan, đặc biệt là bão, lũ, hạn hán kéo dài, khí hậu diễn biến phức tạp, gây ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống, sinh hoạt của người dân. Nhận thức được tầm quan trọng của công tác bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu trong công cuộc phát triển quê hương bền vững, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Quảng Nam xem đây là một trong những trọng tâm công tác lớn của tổ chức Đoàn. Các hoạt động của Đoàn và tuổi trẻ tham gia bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu được tổ chức rộng khắp, thường xuyên; các mô hình được duy trì và phát huy hiệu quả, tạo dấu ấn, sức lan toả trong cộng đồng.

Với mục tiêu nâng cao nhận thức, hướng tới thay đổi hành vi cho thanh thiếu niên nói riêng và nhân dân nói chung trong việc bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu; các cấp bộ Đoàn trên toàn tỉnh đã không ngừng đổi mới công tác tuyên truyền, giáo dục về bảo vệ môi trường, hướng tới mục tiêu tuyên truyền thường xuyên, liên tục, đồng bộ, có trọng tâm, trọng điểm, rõ việc, rõ mô hình, phù hợp đặc thù của từng địa phương, đơn vị. Cùng với đó, các cấp bộ Đoàn trong tỉnh phối hợp chặt chẽ với các ban, ngành liên quan tổ chức các chiến dịch truyền thông theo chuỗi các sự kiện, các ngày lễ lớn trong năm thu hút hàng nghìn lượt ĐVTN tham gia. Thông qua các công cụ truyền thông của đoàn, qua các buổi sinh hoạt chi đoàn, Chương trình Vì một Việt Nam xanh do Trung ương Đoàn phát động được chuyển tải sâu rộng đến cơ sở; các chiến dịch thanh niên chuyên biệt về môi trường được đẩy mạnh tuyên truyền phát động triển khai hằng năm như: “Làm cho thế giới sạch hơn”, “Hãy làm sạch biển”, “Ngày Môi trường thế giới” , “Chiến dịch Giờ Trái đất”… Qua đó, mỗi đoàn viên, thanh niên được tuyên truyền về cách sử dụng tiết kiệm điện, nước trong sinh hoạt; trồng và chăm sóc cây xanh, bảo vệ biển đảo; tuyên truyền, vận động Nhân dân ký cam kết không vứt rác thải bừa bãi, xây dựng tuyến đường Sáng - xanh - sạch - đẹp – an toàn…

Song song với công tác tuyên truyền, các hoạt động xung kích bảo vệ môi trường, phòng chống biến đổi khí hậu được các cấp bộ đoàn hưởng ứng mạnh mẽ thông qua tổ chức và duy trì hoạt động các đội thanh niên xung kích, thanh niên tình nguyện hành động vì môi trường, các CLB tình nguyện xanh; các hoạt động vì môi trường và an sinh xã hội; Chủ động đăng ký đảm nhận các công trình thanh niên như: rừng, đồi, vườn cây thanh niên; tuyến đường, tuyến phố, cơ quan công sở “ xanh- sạch - đẹp - văn minh”; công trình nước sạch vùng cao; tổ chức ra quân làm vệ sinh môi trường ở các tuyến đường, khu dân cư, nạo vét kênh mương, cống rãnh; làm sạch các dòng sông, suối, các khu vực công cộng; ra quân dọn vệ sinh nghĩa trang liệt sĩ... Đặc biệt, hưởng ứng Chương trình Vì một Việt Nam xanh, các hoạt động trồng cây xanh gắn với xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh được triển khai hiệu quả. Hằng năm, các cấp bộ đoàn trên toàn tỉnh trồng mới hơn 70.000 cây xanh các loại; nạo vét hơn 200m3 rác thải; xây dựng 214 tuyến đường Thanh niên tự quản Sáng – xanh – sạch – đẹp – an toàn; cấp phát hơn 10.000 tờ rơi tuyên truyền bảo vệ môi trường… Từ thực tiễn phong trào, đã có nhiều mô hình hoạt động thiết thực, góp phần hiệu quả vào công tác bảo vệ môi trường, phòng chống biến đổi khí hậu, được các cấp ủy Đảng, chính quyền và Nhân dân địa phương đánh giá cao.

Nổi bật lên trong đó, Phong trào Nói không với rác thải nhựa được triển khai sôi nổi nhằm tuyên truyền đến người dân hạn chế sử dụng các sản phẩm nhựa, túi nilon và thực hiện phân loại rác thải ngay tại gia đình, cơ quan, nơi công cộng, góp phần xây dựng môi trường xanh, sạch, đẹp. Ban Thường vụ Tỉnh đoàn hướng dẫn các cơ sở đoàn triển khai xây dựng các mô hình cộng đồng hành động chống rác thải nhựa và xây dựng thí điểm 02 mô hình cấp tỉnh Khu dân cư, chợ dân sinh giảm thiểu rác thải nhựa tại thành phố Tam Kỳ và huyện Duy Xuyên; triển khai phát động xây dựng công trình thanh niên từ hành trình thứ hai của lốp xe… Các mô hình đã đem lại những chuyển biến tích cực và góp phần thay đổi nhận thức của người dân. Qua đó, các cấp bộ Đoàn trên địa bàn tỉnh đã tích cực nhân rộng, triển khai tại nhiều nơi. Tại các cơ sở Đoàn, những mô hình sáng tạo triển khai phong trào nói không với rác thải nhựa cũng được duy trì, xây dựng hoạt động có hiệu quả như: chương trình “Đổi rác thải nhựa lấy cây xanh - dụng cụ học tập – vật tư y tế phòng chống dịch Covid-19”, mô hình "Cá ăn rác thải nhựa bảo vệ môi trường biển", “Nhà phân loại rác thải bảo vệ dòng suối quê hương”, “Chương trình cấp phát túi tái chế từ bạt hiflex”, mô hình “Cột điện nở hoa”, “Biến chân rác thành bồn hoa”. Đáng chú ý, có nhiều ý tưởng khởi nghiệp trong lĩnh vực môi trường của đoàn viên thanh niên được phát hiện và hỗ trợ triển khai thực tế, tiêu biểu như: kinh doanh sản phẩm ống hút bằng tre; sản xuất giỏ hoa, đôn hoa bằng vật liệu tái chế; phương tiện thủy bộ thu gom rác; sản phẩm sinh hoạt gia đình (dĩa, muỗng, đũa…) làm từ mo cau…

Vai trò xung kích, tình nguyện của đoàn viên thanh niên trong công tác bảo vệ môi trường, phòng chống biến đổi khí hậu được thể hiện rõ nét nhất ở công tác hỗ trợ Nhân dân khắc phục hậu quả thiên tai. Các cấp bộ Đoàn trên địa bàn tỉnh đã chủ động củng cố các đội hình TNXK phòng chống lụt, bão, sẵn sàng cơ động đội hình, ứng phó với các tình huống thiên tai xảy ra.  Các đội hình thanh niên xung kích phòng chống thiên tai cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã đã được triển khai đồng bộ, vừa thực hiện cung cấp thông tin thời tiết kịp thời để người dân chủ động phòng tránh, vừa tham gia giúp người dân sơ tán, vận chuyển đồ đạc đến nơi an toàn và nhanh chóng hỗ trợ sửa chữa nhà cửa, dọn dẹp vệ sinh trường học, cơ sở y tế, thông tuyến các đoạn đường giao thông bị chia cắt, hỗ trợ vận chuyển nước sạch, thực phẩm cho bà con... Đặc biệt, 03 chương trình Công trường Thanh niên tình nguyện hỗ trợ Nhân dân các huyện Nam Trà My, Phước Sơn, Bắc Trà My là hoạt động thiết thực, thể hiện tính chuyên nghiệp, chủ động trong công tác hỗ trợ Nhân dân khắc phục hậu quả thiên tai. Những chiến sỹ tình nguyện với đặc thù chuyên môn khác nhau như y, bác sỹ, kỹ sư xây dựng, điện lực, môi trường, các chiến sỹ lực lượng vũ trang hay sinh viên các trường Đại học, Cao đẳng cùng tham gia công trường, cùng ăn, cùng ở với người dân vùng chịu thiệt hại nặng bởi cơn bão số 9 để thấy được vai trò, trách nhiệm của mình, của thế hệ thanh niên Bác Hồ trong trách nhiệm chung của cộng đồng đối với người dân có hoàn cảnh khó khăn. Tính riêng trong công tác hỗ trợ Nhân dân khắc phục hậu quả cơn bão số 9, đã có hơn 10 tỷ đồng được các cấp bộ Đoàn huy động và sử dụng hiệu quả, ý nghĩa.

Nhìn chung, hoạt động bảo vệ môi trường, phòng chống biến đổi khí hậu do các cấp bộ Đoàn tổ chức đã tác động sâu sắc đến nhận thức về môi trường của từng nhóm đối tượng thanh, thiếu niên, góp phần nâng cao nhận thức và hành động cho giới trẻ cũng như cộng đồng dân cư, từ đó góp phần không nhỏ trong việc gìn giữ, bảo vệ môi trường sống trên địa bàn tỉnh. Để phát huy được tính xung kích, tình nguyện, sự sáng tạo của tuổi trẻ, thể hiện rõ vai trò của tổ chức Đoàn trong tham gia bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, kinh nghiệm từ thực tiễn công tác tại tỉnh Quảng Nam cho thấy, các cấp bộ đoàn, nhất là cấp cơ sở phải không ngừng chủ động, sáng tạo, cụ thể công tác hoá bằng những biện pháp, hình thức linh hoạt, phù hợp gắn với yêu cầu thực tiễn đặt ra trên từng địa bàn, cơ quan, đơn vị; tiếp tục nghiên cứu và xây dựng, nhân rộng nhiều mô hình bảo vệ môi trường có tính thực tế, có khả năng áp dụng hiệu quả tại nhiều địa phơng, đơn vị; tăng cường bám sát sự chỉ đạo, định hướng của cấp ủy, chính quyền, đẩy mạnh công tác phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể tại các địa phương, cơ quan, đơn vị. Song song đó, cần đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền để mỗi đoàn viên, thanh niên nâng cao nhận thức, hướng tới thay đổi hành vi cho chính lực lượng này nói riêng và nhân dân nói chung trong việc bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu.