Người dân dựng nhà ở khu tái định cư mới thôn Pà Căng, xã Cà Dy, huyện Nam Giang

Nằm trên một bãi đất rộng, bằng phẳng ven bờ sông AZá là khu tái định cư mới của thôn Pà Căng, xã Cà Dy, huyện Nam Giang. Mặc dù mới được thành lập nhưng cuộc sống của người dân ở đây đang dần ổn định, những vườn chuối xanh tốt của bà con đã bắt đầu cho buồng trĩu quả. Có mặt bằng rộng rãi người dân còn tích cực phát triển chăn nuôi gà, bò trên mảnh đất mới. Khu tái định cư này được thành lập từ giữa năm 2017, đến nay đã xây dựng hoàn chỉnh hệ thống điện lưới, nước sạch tập trung. Khu tái định cư hiện có 20 hộ dân sinh sống thuộc đối tượng áp dụng của Nghị quyết số 12/ 2017/ NQ-HĐND tỉnh Quảng Nam.

Anh Bờ Nướch Tiếu, một trong những hộ dân vừa di dời ngôi nhà cũ từ trên núi cao xuống khu tái định cư, đang khẩn trương lắp ghép những ván gỗ còn lại với sự giúp đỡ của những người hàng xóm để hoàn thiện ngôi nhà. Anh Bờ Nướch Tiếu phấn khởi cho biết: Ngôi nhà cũ trước kia của gia đình nằm chênh vênh giữa lưng chừng núi có nguy cơ sạt lở cao, diện tích đất ở lại trật trội, đường xá đi lại với bên ngoài hết sức khó khăn. Khi được chính quyền xã phổ biến chính sách về hỗ trợ di dời xuống nơi ở mới, gia đình rất mừng và anh đã xuống tận khu dân cư mới để khảo sát địa hình, điều kiện sản xuất, sinh hoạt trước khi quyết định chuyển xuống.

Khi về nơi ở mới, mỗi hộ dân được chính quyền địa phương bố trí tối thiểu 200m2 đất ở, hỗ trợ kinh phí di chuyển nhà là 20 triệu đồng, san lấp nền nhà 30 triệu đồng, hỗ trợ nước sinh hoạt không quá 1,5 triệu đồng, kéo đường dây điện đấu nối từ cột điện đến từng hộ là 3,5 triệu đồng, làm đường dân sinh bằng xi măng không quá 10 triệu đồng, hỗ trợ về đất sản xuất… Chủ tịch UBND xã Cà Dy Doãn Bing cho biết: Việc triển khai thực hiện Nghị quyết số 12/ 2017/ NQ-HĐND nhận được sự đồng tình ủng hộ cao của bà con nhân dân vì đã góp phần giải quyết được vấn đề bức xúc lâu nay của người dân miền núi về đất ở. Từ năm 2017 đến nay, xã Cà Dy có hơn 60 hộ dân thực hiện tái định cư về nơi ở mới. Trong quá trình thực hiện nghị quyết này, ngoài việc công khai, minh bạch danh sách các đối tượng được thụ hưởng, người dân còn được chủ động lựa chọn vị trí, hình thức tái định phù hợp văn hóa, tập quán sản xuất.

Theo Phó Chủ tịch UBND huyện Nam Giang Phạm Thị Như, Nam Giang là huyện miền núi có diện tích tự nhiên lớn nhất tỉnh Quảng Nam, việc thực hiện Nghị quyết số 12/ 2017/ NQ-HĐND giúp địa phương có nguồn lực để sắp xếp lại dân cư gắn với xây dựng nông thôn mới, góp phần thay đổi diện mạo đời sống của người dân vùng cao. Qua gần 2 năm thực hiện nghị quyết này, toàn huyện đã thực hiện di dời được 360 hộ dân về nơi ở mới, với kinh phí hơn 15 tỷ đồng. Trong năm 2019, huyện sẽ tiếp tục di dời xen ghép, di dời tại chỗ 370 hộ dân. Huyện cũng đang kết hợp nhiều nguồn vốn từ các chính sách khác để tiếp tục hoàn thiện hạ tầng ở những khu tái định cư cũng như hỗ trợ người dân phát triển sản xuất.

Đợt mua lũ kéo dài vào cuối năm 2017 đã gây sạt lở núi nghiêm trọng ở một số huyện miền núi của tỉnh Quảng Nam, làm nhiều người bị chết và bị thương, hàng trăm ngôi nhà bị đất đai vùi lấp, hư hỏng nặng. Nhờ sự quyết liệt của chính quyền địa phương và sự đồng thuận của người dân, bước vào mùa mưa năm 2018 hàng trăm hộ dân ở nhiều huyện miền núi cao của tỉnh Quảng Nam như Nam Giang, Đông Giang, Bắc Trà My, Nam Trà My… đã được di dời nhà về những nơi ở an toàn.

Tỉnh Quảng Nam phấn đấu đến năm 2020 sẽ có 2.500 hộ dân ở khu vực miền núi được sắp xếp chỗ ở và ổn định sản xuất theo Nghị quyết số 12/ 2017/ NQ-HĐND. Tuy nhiên, rút kinh nghiệm từ các chương trình sắp xếp dân cư trước đây, hiện nay tỉnh Quảng Nam chủ trương thực hiện tái định cư theo hình thức xen ghép là chủ yếu. Trong trường hợp cần thiết mới san lấp mặt bằng xây dựng các khu dân cư tập trung, trong san lấp phải đảm bảo các giải pháp kỹ thuật phù hợp địa hình, hạn chế thấp nhất việc san ủi làm thay đổi kết cấu tự nhiên gây nguy cơ sạt lở./.