Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ chỉ đạo hội nghị
Xây dựng Nông thôn mới đã trải qua 8 năm thực hiện ghi nhận nhiều chuyển biến sâu sắc cả về chất - lượng khu vực kinh tế nông thôn nói chung, phát triển nông nghiệp và nâng cao đời sống nông dân nói riêng. Chương trình KHCN phục vụ xây dựng Nông thôn mới đến 2020 khởi nguồn năm 2012 với quyết định số 27/QĐ-TTg ngày 05/01/2012 của Thủ tướng Chính phủ, được chính thức triển khai thực hiện từ 12/2013 và kéo dài đến hết năm 2017 và bổ sung triển khai tại Quyết định số 45/QĐ-TTg ngày 12/01/2017; Đây là chương trình KHCN tổng hợp, liên ngành, thể hiện ở 05 mục tiêu và 06 nhóm nội dung, giao cho Bộ Nông nghiệp và PTNT chủ trì, phối hợp cùng với Bộ KHCN, Bộ Tài chính và các Bộ ngành TW, UBND các tỉnh, thành phố.
Tổng quan hội nghị
Hội nghị do UV Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ, Trưởng ban Chỉ đạo các Chương trình Mục tiêu Quốc gia - Đ/c Vương Đình Huệ chủ trì và chỉ đạo.
Đồng chủ trì có: Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp & PTNT Nguyễn Xuân Cường, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp & PTNT Trần Thanh Nam, Bộ trưởng Bộ KHCN Chu Ngọc Anh và Bí thư tỉnh Ủy tỉnh Vĩnh Phúc - Bà Hoàng Thị Thúy Lan. Tham dự hội nghị có đại diện lãnh đạo các Ủy ban TƯ, một số Ủy ban/Bộ/Ban/ngành có liên quan cùng lãnh đạo UBND, Sở NN&PTNT và các đơn vị trực thuộc của 63 tỉnh thành trên cả nước.
Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường phát biểu tại hội nghị
Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cho biết, giai đoạn 1 của chương trình Nông thôn mới bộc lộ nhiều hạn chế, một phần trong đó là sự áp dụng dập khuôn, không linh hoạt với điều kiện cụ thể của từng địa phương, gây lãng phí hoặc trở ngại lớn trong triển khai. Nhiều đề tài trong chương trình “KHCN phục vụ XD NTM” đã góp phần hiện thực hóa một cách hiệu quả thiết thực tại từng địa phương, vùng, miền, theo thời kỳ, thời điểm cụ thể…
Sau 5 năm triển khai, vai trò của KHCN trong xây dựng Nông thôn mới ngày càng được khẳng định với nhiều đề tài mang tính thực tế cao với hơn 800 đề xuất nhiệm vụ, trong đó đã tuyển chọn, triển khai được 69 nhiệm vụ, thực hiện toàn bộ 06 nhóm nội dung được giao, thuộc nhiều chuyên ngành khoa học xã hội và khoa học công nghệ, nghiên cứu các lĩnh vực từ lý luận đến thực tiễn, từ thể chế, chính sách đến các giải pháp KHKT cụ thể, xây dựng mô hình trình diễn, đào tạo nguồn nhân lực cho nông thôn mới. Tổng ngân sách phục vụ chương trình giai đoạn này khoảng 221 tỷ đồng cùng 165 tỷ huy động ngoài ngân sách.
Những đóng góp cụ thể: i, Hỗ trợ hoàn thiện cơ chế chính sách thực hiện các chỉ tiêu, tiêu chí trong XD NTM: …; ii, Chuyển đổi cơ cấu ngành Nông nghiệp theo hướng gia tăng giá trị, một số đề án giúp tăng năng suất trên 10%, tăng thu nhập cho người dân trên 25%; iii, Các mô hình trình diễn có giá trị thực tiễn cao; iv, Đào tạo, tập huấn nhằm nâng cao năng lực nắm bắt kịp thời ứng dụng KHCN cho doanh nghiệp, cán bộ, người dân khu vực nông thôn; v, Hệ thống quản lý, cơ sở dữ liệu trong xây dựng Nông thôn mới…. - Theo báo cáo tổng kết chương trình do Thứ trưởng Trần Thanh Nam báo cáo tại Hội nghị (PV).
Theo đó, Hội nghị đã tập trung tổng kết, nhìn lại quá trình 5 năm triển khai chương trình, nhìn lại những đóng góp của KHCN trong xây dựng Nông thôn mới. Theo Thứ trưởng Trần Thanh Nam, từ nay đến 2020 còn rất ít thời gian, song khối lượng công việc còn nhiều. Cần tập trung: Xem xét các đề tài có giá trị thực tế cao của giai đoạn vừa qua, đẩy nhanh áp dụng thực tiễn; Đặc biệt quan tâm các đề án góp phần gia tăng giá trị sản xuất nông nghiệp. Đối với các đề tài cải thiện cơ chế, chính sách hoặc theo đơn đặt hàng của BCĐ TƯ, cần sớm nghiên cứu, hoàn thiện thủ tục trình BCĐ sớm đưa vào thực hiện, tránh lãng phí…; Thúc đẩy nhanh các đề tài liên quan đến chương trình OCOP, bố trí nguồn lực hợp lý để thực hiện tổng thể chương trình…
Cũng tại Hội nghị, Bí thư tỉnh Ủy tỉnh Vĩnh Phúc – Bà Hoàng Thị Thúy Lan đã phát biểu chào mừng hội nghị, thay mặt lãnh đạo, các cấp Ủy, chính quyền và nhân dân Vĩnh Phúc gửi lời cám ơn chân thành đến Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ và thành viên BCĐ. Bí thư Hoàng Thị Thúy Lan giới thiệu đến hội nghị những thành tựu về Xây dựng Nông thôn mới của tỉnh trong thời gian qua. Theo bà Lan, Vĩnh Phúc hiện đang có 2 huyện đạt chuẩn huyện Nông thôn mới, hầu hết các xã đã đạt chuẩn và đang triển khai Nông thôn mới Kiểu mẫu; Dự kiến đến cuối 2019, Vĩnh Phúc phấn đấu đạt danh hiệu tỉnh hoàn thành Xây dựng Nông thôn mới…
Tổng hợp ý kiến tham luận tại chương trình, các đơn vị, doanh nghiệp, cơ sở sản xuất đa số đều cho rằng: Có hệ thống cơ sở dữ liệu ngành và liên ngành; Nghiên cứu đánh giá tiềm năng ứng dụng KHCN theo từng vùng và khu vực; Nghiên cứu và ứng dụng KHCN vào bảo quản và chế biến sản phẩm nông sản cũng như các yếu tố có liên quan đến nông nghiệp; Ứng dụng vật liệu tiên tiến, thân thiện môi trường vào sản xuất, chăn nuôi; Ứng dụng KHCN vào phát triển nguồn nguyên liệu và tạo sản phẩm;… UVBCH TW Đảng, Phó trưởng ban kinh tế Trung Ương Cao Đức Phát, cho rằng: "Cần hoàn thiện hệ thống cơ chế, chính sách để triển khai đồng bộ, hiệu quả hơn nữa, hoàn thiện cơ sở dữ liệu ngành và liên ngành..."
Sau phần tham luận, sau khi nghe giới thiệu một số đề án KHCN trọng tâm; ghi nhận những ý kiến, đề xuất của các đại biểu trong Hội nghị, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ khẳng định: “...Đặc biệt hoan nghênh các đơn vị, doanh nghiệp, các cơ sở sản xuất,... đã rất tích cực, chủ động thực hiện đổi mới, ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất và chế biến Nông nghiệp và đạt được những kết quả nhất định..."
Phó Thủ tướng nhắc nhở: Hiện chúng ta còn hơn 3500 thôn bản thuộc diện đặc biệt khó khăn tại vùng sâu, biên giới, hải đảo đòi hỏi những bước đi đột phá, những ứng dụng, sáng kiến, đề tài khoa học phù hợp để phục vụ phát triển trong xây dựng nông thôn mới. Chính phủ rất cần các đề tài mang tính tham mưu cho BCĐ trong hoàn thiện cơ chế chính sách, CNH-HDH Nông nghiệp nông thôn gắn với đô thị hóa, tái cơ cấu ngành nông nghiệp gắn với phát triển kinh tế tập thể (nòng cốt là HTX), huy động nguồn lực & đào tạo, chuyển dịch cơ cấu lao động và tổ chức lại sản xuất, phương thức & giải pháp ứng dụng hiệu quả KHCN...
Theo đó, có thể cơ cấu lại đề tài, giảm bớt các đề tài ngoại vi, tập trung vào thể chế, chính sách, mô hình hiệu quả, cơ chế tín dụng nông nghiệp hợp lý, phát triển kinh tế tập thể theo chương trình 15000 HTX hoạt động hiệu quả (tính đến 2020)... Đặc biệt là các giải pháp mô hình giúp gia tăng giá trị cho sản xuất nông nghiệp theo từng sản phẩm, loại cây con cụ thể...
Phó Thủ tướng yêu cầu các tỉnh tự chủ nguồn lực, tăng cường các hoạt động khuyến khích nghiên cứu, đề xuất ý tưởng KHCN phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương; Phân loại và thúc đẩy khối doanh nghiệp nghiên cứu và ứng dụng KHCN phù hợp./.
Tác giả: Ngọc Lưu Ly - Nam Nhật Thành
Theo ocop.gov.vn