Tại dự thảo, Bộ Nội vụ đề xuất tổ chức các sở được sắp xếp, hoàn thiện theo hướng tinh gọn như sau:

Đối với 17 sở đang tổ chức thống nhất trong cả nước hiện nay (theo quy định tại Nghị định 24/2014/NĐ-CP) được chia thành 3 nhóm như sau: Nhóm 1, các sở được tổ chức thống nhất trên phạm vi cả nước, nhằm bảo đảm giữ ổn định và phát huy hiệu quả của mô hình tổ chức sở quản lý đa ngành, đa lĩnh vực hoặc sở tham mưu quản lý chuyên ngành chuyên sâu có tính ổn định cao, gồm 4 sở: Tư pháp; Tài nguyên và Môi trường; Lao động – Thương binh và Xã hội; Y tế.

Nhóm 2, các sở được quy định theo hướng giao thẩm quyền cho UBND cấp tỉnh trình Hội đồng nhân dân cùng cấp quyết định giữ ổn định hoặc hợp nhất, gồm 10 sở: Kế hoạch và Đầu tư; Tài chính; Giao thông vận tải; Xây dựng; Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; Công Thương; Giáo dục và Đào tạo; Khoa học và Công nghệ; Văn hóa, Thể thao và Du lịch (hoặc Văn hóa, Thể thao); Thông tin và Truyền thông.

Nhóm 3, các sở giao thẩm quyền cho UBND cấp tỉnh trình Hội đồng nhân dân cùng cấp quyết định giữ ổn định hoặc thực hiện thí điểm hợp nhất theo Nghị quyết 18-NQ/TW và Nghị quyết 56/2017/QH14 gồm: Sở Nội vụ (thí điểm hợp nhất với Ban Tổ chức); Thanh tra tỉnh (thí điểm hợp nhất với Ủy ban Kiểm tra); Văn phòng UBND cấp tỉnh (thí điểm hợp nhất với Văn phòng Đoàn Đại biểu Quốc hội và Văn phòng Hội đồng nhân dân cấp tỉnh).

Đối với 4 sở đặc thù, chuyên ngành, không được tổ chức thống nhất giữa các địa phương gồm: Sở Quy hoạch – Kiến trúc thuộc UBND thành phố Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh và 3 sở do Chính phủ quy định tiêu chí thành lập (Ban Dân tộc, Sở Ngoại vụ, Sở Du lịch) giao UBND cấp tỉnh trình Hội động nhân dân cùng cấp quyết định giữ ổn định hoặc sáp nhập; thành lập hoặc không thành lập (kể cả khi đáp ứng đủ các tiêu chí thành lập).

Bộ Nội vụ cũng đề xuất 2 phương án về khung số lượng các sở, như sau:

Phương án 1: Bộ Nội vụ đề xuất tổng số lượng sở sau khi thực hiện việc hợp nhất (thí điểm hợp nhất), sáp nhập, thành lập hoặc không thành lập đảm bảo không vượt quá số lượng sở hiện có và khung số lượng sở của từng địa phương theo phân loại đơn vị hành chính cấp tỉnh. Cụ thể, đảm bảo không quá 20 sở đối với thành phố Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh; không quá 19 sở đối với đơn vị hành chính cấp tỉnh loại I; không quá 18 sở đối với đơn vị hành chính cấp tỉnh loại II; không quá 17 sở đối với đơn vị hành chính cấp tỉnh loại III. Theo phương án này thì sẽ giảm tối thiểu 46 sở trên cả nước.

Phương án 2: Bộ đề xuất khung các sở với mức độ tinh gọn cao hơn phương án 1. Cụ thể: Không quá 20 sở đối với thành phố Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh; không quá 18 sở đối với đơn vị hành chính cấp tỉnh loại I; không quá 17 sở đối với đơn vị hành chính cấp tỉnh loại II và loại III. Theo phương án này, sẽ giảm tối thiểu 88 sở trên cả nước.

Bộ Nội vụ cho biết, thực hiện theo 2 phương án trên sẽ bảo đảm được sự thống nhất về tên gọi và phân công chức năng quản lý nhà nước về ngành, lĩnh vực của các sở và trao quyền chủ động cho địa phương trong việc quyết định cơ cấu tổ chức của các sở, đáp ứng yêu cầu sắp xếp tổ chức các sở tinh gọn hơn, hạn chế sự cào bằng về số lượng tổ chức các sở giữa các đơn vị hành chính cấp tỉnh. Tuy nhiên, cần sửa đổi thẩm quyền của Bộ quản lý ngành, lĩnh vực trong việc hướng dẫn chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của sở theo quy định tại Khoản 6 Điều 13 Nghị định 123/2016/NĐ-CP.

Ngoài ra, Bộ Nội vụ cũng đề xuất phương án 3, quy định tổng số lượng sở sau khi thực hiện việc hợp nhất (thí điểm hợp nhất), sáp nhập, thành lập hoặc không thành lập bảo đảm không vượt quá số lượng sở hiện tại có tại thời điểm tổ chức thực hiện Nghị định.

Trong các phương án nêu trên, Bộ Nội vụ đề xuất lựa chọn phương án 1 nhằm bảo đảm thực hiện việc sắp xếp tổ chức bộ máy có lộ trình, tránh xáo trộn lớn.