Vào thời điểm cuối năm 2015, theo đánh giá sơ bộ, xã Tam Phú mới chỉ đạt được 10 tiêu chí về quy hoạch, điện, bưu điện, nhà ở, hộ nghèo, tỷ lệ lao động có việc làm thường xuyên, y tế, môi trường, hệ thống chính trị và an ninh trật tự. Đây là những tiêu chí được cho là tương đối dễ đạt. Ông Nguyễn Văn Lương - Bí thư Đảng ủy xã Tam Phú cho biết: “Địa phương xuất phát xây dựng NTM ở một vị trí thấp. Đời sống người dân còn nhiều khó khăn nên đã gặp không ít trở ngại trong việc huy động nguồn lực. Trong khi đó, các tiêu chí chưa đạt còn lại cần rất nhiều vốn để thực hiện”.

Cũng theo ông Lương, mặc dù gặp khó khăn nhưng địa phương đã nỗ lực tháo gỡ những vướng mắc để xây dựng hoàn thành các tiêu chí theo đúng kế hoạch. Năm 2016, xã đặt mục tiêu hoàn thành 3 tiêu chí về trường học, giáo dục và văn hóa. Địa phương đã tiến hành sửa chữa và nâng cấp 2 cơ sở trường mẫu giáo Anh Đào và được công nhận đạt chuẩn quốc gia mức độ 1. Đồng thời xây mới, chỉnh trang tường rào cổng ngõ Trường Tiểu học Nguyễn Viết Xuân cơ sở 1 và nâng cấp, sửa chữa Trường Tiểu học Nguyễn Viết Xuân cơ sở 2 để trình thẩm định phê duyệt đạt chuẩn mức độ 1. Địa phương cũng đã xây dựng được 6/8 thôn đạt tỷ lệ chuẩn thôn văn hóa và 90% số gia đình đạt danh hiệu gia đình văn hóa. Trên cơ sở đó, tiếp tục giữ vững tỷ lệ này trong năm 2016 để đáp ứng được tiêu chí văn hóa. Đối với tiêu chí giáo dục, ngoài việc tiếp tục nâng cao tỷ lệ phổ cập giáo dục cơ sở thì vấn đề đào tạo nghề cho lao động nông thôn cũng được địa phương thực hiện có hiệu quả, đến nay tỷ lệ lao động qua đào tạo của xã đạt hơn 35%.

Thanh niên Tam Phú ra quân nạo vét kênh mương nội đồng giúp nông dân sản xuất, xây dựng NTM. Ảnh: X.T

Theo kế hoạch, giai đoạn 2017 - 2018, xã Tam Phú phải hoàn thành các tiêu chí chưa đạt còn lại về giao thông, thủy lợi, cơ sở vật chất văn hóa, chợ nông thôn, thu nhập, hình thức tổ chức sản xuất. Trong đó, có nhiều tiêu chí hiện tại đạt tỷ lệ rất thấp, lại gặp nhiều vướng mắc trong quá trình thực hiện. Về tiêu chí cơ sở vật chất văn hóa, địa phương cần phải xây mới hoặc nâng cấp 7 nhà sinh hoạt văn hóa thôn để đạt chuẩn theo quy định. Trong khi đó, nguồn vốn để bố trí xây dựng các nhà văn hóa thôn, khối phố trên địa bàn TP.Tam Kỳ đang gặp khó khăn. Về tiêu chí giao thông, thời điểm hiện tại, các tỷ lệ đạt rất thấp. Đường trục thôn mới chỉ cứng hóa 14,2/23,7km (đạt 60%), đường làng ngõ xóm đã cứng hóa 10,8/22,5km (đạt 48%), đường nội đồng đã cứng hóa 3,9/20,2km (đạt tỷ lệ 19%). Về tiêu chí thu nhập, hiện nay theo điều tra thống kê, địa phương chỉ đạt 18,1 triệu đồng/người/năm trong khi đó chuẩn NTM là 23 triệu đồng/người/năm.

Theo ông Trần Nam Hưng - Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Tam Kỳ, để thực hiện đạt các tiêu chí NTM theo đúng kế hoạch thì xã Tam Phú cần phải tuyên truyền các chủ trương, chính sách một cách sâu rộng, để người dân hiểu và tham gia xây dựng cùng địa phương. Trong khi đó, Ban chỉ đạo xây dựng NTM của xã phải xác định được tỷ lệ chưa đạt trên thực tế của các tiêu chí để xây dựng những giải pháp thực hiện cụ thể. “Để tập trung được nguồn lực thực hiện, ngoài việc thành phố cần có một cơ chế riêng cho xã Tam Phú thì địa phương cũng cần phải có những giải pháp để khai thác hiệu quả quỹ đất lẻ trên địa bàn. Bên cạnh đó, huy động được nguồn lực từ người dân và các tổ chức, doanh nghiệp trên địa bàn để cùng tham gia quá trình xây dựng NTM của xã”.