Giá bán không có nhiều khác biệt
Theo Tổng cục Thủy sản (Bộ NNPTNT), VietGAP trong nuôi trồng thủy sản là quy phạm thực hành sản xuất tốt được xây dựng dựa trên 4 tiêu chí cơ bản là an toàn thực phẩm, đảm bảo an toàn dịch bệnh, an toàn môi trường, có trách nhiệm đối với xã hội và truy xuất được nguồn gốc sản phẩm.
Việc áp dụng VietGAP sẽ giúp cho bà con nông dân giảm chi phí sản xuất, bởi nếu người nuôi muốn có chứng nhận MSC của Hội đồng Bảo tồn biển quốc tế thì cần khoảng 100.000 USD cho việc tư vấn, đánh giá chứng nhận, hoặc khoảng 4.000-5.000USD cho chứng nhận ASC, GlobalGAP…
Lợi ích của những cơ sở đăng ký áp dụng quy chuẩn VietGAP trong thời gian đầu sẽ được Nhà nước cấp chứng nhận miễn phí thông qua các chương trình, dự án. Lợi ích khác mà người nuôi trồng thủy sản sẽ được thụ hưởng trực tiếp đó là các sản phẩm có nguồn gốc từ vùng nuôi trồng thủy sản được cấp chứng nhận VietGAP sẽ có giá trị cao hơn so với các sản phẩm thông thường và đương nhiên cơ hội xâm nhập vào các thị trường khó tính như Mỹ, EU, Nhật Bản… cũng sẽ lớn hơn.
Nhiều lợi ích là thế nhưng hiện nay cả nước mới chỉ có 6 doanh nghiệp có vùng nuôi trồng thủy sản được chứng nhận VietGAP. Khó khăn đầu tiên của việc triển khai thực hiện VietGAP là vấn đề hiệu quả kinh tế.
Theo ông Nguyễn Văn Dũng - Chi cục trưởng Chi cục Nuôi trồng thủy sản Bến Tre, hiện tại giá bán sản phẩm VietGAP vẫn ngang bằng sản phẩm thông thường, trong khi đó thực hiện theo các tiêu chí VietGap chi phí nuôi sẽ tăng lên khoảng 20-25%. Vì thế, sẽ rất khó để các cơ sở nuôi theo VietGAP cạnh tranh với những cơ sở nuôi truyền thống.
Ông Phạm Dương Bình, nông dân nuôi tôm ở xã Kiểng Phước, huyện Gò Công Đông (Tiền Giang) nói: “Trước mắt, hiệu quả thực hiện VietGAP chưa thấy, về lâu dài không biết thế nào nhưng tôi thấy thủ tục để hướng chính sách của Nhà nước quá rườm rà. Điều lo ngại là khi cơ sở nuôi tôm theo VietGAP phải làm cam kết hay đề án bảo vệ môi trường đơn giản, sau đó phải báo cáo định kỳ về Phòng Tài nguyên môi trường”.
Cũng theo ông Bình, bất cập nhất là những cơ sở nuôi tôm không thực hiện VietGAP, không làm hồ sơ môi trường thì không bị kiểm tra, xử phạt, còn nếu đăng ký thì lại bị cơ quan quản lý môi trường các cấp kiểm tra thường xuyên và chỉ cần bóng đèn bể (chất thải rắn) chưa xử lý kịp mà bị phát hiện thì phải bị phạt đến 40-50 triệu đồng.
Hướng phát triển tất yếu của nuôi trồng thủy sản
Đến nay, việc thực hiện VietGAP đối với các đối tượng nuôi thủy sản chủ lực chỉ dừng lại ở mức khuyến khích, duy chỉ có cá tra là bắt buộc phải thực hiện kể từ năm 2015 theo Nghị định 36 năm 2014 của Chính phủ về việc quản lý hoạt động nuôi, chế biến và xuất khẩu cá tra.
Ông Phan Hữu Hội- Phó Chi cục trưởng Chi cục Nuôi trồng thủy sản Tiền Giang cho biết, hiện nay tỉnh có 57 hộ nuôi cá tra với diện tích chỉ gần 130ha nên việc thực hiện chứng nhận VietGAP tại mỗi hộ nuôi sẽ dẫn đến chi phí rất cao.
Để để giải quyết vấn đề này, trong thời gian tới tỉnh sẽ tiến hành hỗ trợ, liên kết những hộ này với nhau. Với cách làm này, chi phí kiểm tra, đánh giá chứng nhận VietGAP đối với các hộ nuôi thủy sản tính ra giảm rất nhiều so với việc áp dụng riêng lẻ cho từng hộ nuôi.
Trước thực tế triển khai VietGAP trong nuôi trồng thủy sản trong 3 năm qua, ông Nguyễn Huy Điền - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản thừa nhận, việc xây dựng VietGAP đang gặp nhiều khó khăn bước đầu nhưng đây vẫn là hướng phát triển tất yếu của nghề nuôi trồng thủy sản.
Theo ông Điền, để áp dụng VietGAP trong nuôi trồng thủy sản thành công cần xúc tiến ngoại giao để tạo niềm tin và sự chấp nhận bộ tiêu chuẩn VietGAP trên các thị trường thế giới. Nhanh chóng ban hành thông tư hướng dẫn Quyết định 01 năm 2012 của Thủ tướng nhằm tạo điều kiện thuận lợi đề triển khai hỗ trợ trong sản xuất… “Quan trọng nhất cần có chế độ hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm hợp lý đối với hộ nuôi và sản xuất kinh doanh áp dụng bộ tiêu chuẩn VietGAP”- ông Điền nói.
Ông Ngô Tiến Chương-Điều phối viên WWF Việt Nam cho biết, mặc dù tiêu chuẩn VietGAP cũng được đánh giá tương đương khoảng 80% so với GlobalGAP, nhưng hiện nay người nuôi trồng thủy sản vẫn còn e ngại áp dụng VietGAP do tiêu chuẩn này vẫn chưa được quốc tế công nhận, trong khi đối tượng chủ yếu áp dụng VietGAP là các loại thủy sản nguyên liệu phục vụ chế biến xuất khẩu.
Theo Danviet.vn