Mô hình trồng dưa lưới theo hướng liên kết của HTX Thực phẩm sạch Phú Ninh và Cơ sở Công nghệ sinh học Phú Ninh. Ảnh: H.LIÊN

Trồng dưa lưới an toàn

Mô hình trồng dưa lưới và trồng rau hữu cơ an toàn do Hợp tác xã (HTX) Thực phẩm sạch Phú Ninh phối hợp với Cơ sở Công nghệ sinh học (Trung tâm Ứng dụng & thông tin KH-CN) triển khai trên tổng diện tích 5.000m². Cơ sở Ứng dụng công nghệ sinh học có 3 khu vực trồng dưa lưới hữu cơ, mỗi khu vực có diện tích 300m², trang bị hệ thống nhà lưới, hệ thống tưới nước tự động. Theo đó, Cơ sở Công nghệ sinh học đầu tư nhà lưới, kỹ thuật, chế phẩm vi sinh, phân bón lá từ trùn quế cho cây trồng; còn HTX lo đầu tư giống, nhân công, hệ thống tưới thông minh, thị trường và đầu ra cho sản phẩm. Hiện, vườn dưa lưới trong thời kỳ sinh trưởng, phát triển tốt, cho trĩu quả, chừng 1 tháng nữa là tới kỳ thu hoạch. Theo ThS. Nguyễn Văn Thương (Trung tâm Ứng dụng & thông tin KH-CN), đây là mô hình ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất thử nghiệm để đánh giá sự phù hợp của cây dưa lưới trên đất Phú Ninh. Cây dưa lưới được trồng với quy trình chặt chẽ, ứng dụng chế phẩm vi sinh, phân bón hữu cơ từ trùn quế, nhằm tạo sản phẩm sạch cung ứng cho thị trường. Tuy chưa thể đánh giá được hiệu quả do chưa tới kỳ thu hoạch song bước đầu có thể thấy, nhờ có sự thâm canh hợp lý, cây sinh trưởng và phát triển tốt, sai quả, phẩm chất trái tốt. Đây là giống mới nên đầu ra cũng hết sức quan trọng, sản phẩm chủ yếu xuất bán vào các siêu thị, cửa hàng thực phẩm sạch và phía HTX đang lo tìm đầu ra.

Ông Huỳnh Đức Tường - Giám đốc HTX Thực phẩm sạch Phú Ninh chia sẻ, HTX liên kết với Cơ sở Công nghệ sinh học sản xuất dưa lưới trên diện tích 900m² ở ba cơ sở. Ngoài cây dưa lưới, HTX cũng liên kết sản xuất rau hữu cơ an toàn trên tổng diện tích 7ha tại Phú Ninh để cung ứng cho các siêu thị, chuỗi cửa hàng rau sạch trên địa bàn Quảng Nam và một số nơi. Ngoài ra, HTX cũng đang có mô hình chăn nuôi an toàn, liên kết sản xuất 50ha dưa hấu VietGAP trên địa bàn Phú Ninh.

Theo các nhà phân phối giống, dưa lưới là giống cây ngoại nhập từ Nhật, Hà Lan. Mỗi hạt giống có giá bán 1USD. Cây khi trồng tới thời điểm thu hoạch khoảng 75 ngày. Mỗi trái dưa lưới có trọng lượng trung bình 1,2 - 1,7kg/quả. Dưa lưới là sản phẩm nông nghiệp hữu cơ đáp ứng 5 tiêu chí: không biến đổi gen, không thuốc trừ cỏ, không thuốc trừ sâu, không phân bón hóa học, không chất bảo quản. Mỗi ký dưa được bán với giá dao động 100 - 150.000 đồng, giá trung bình khá cao, khó tiếp cận được với người tiêu dùng bình dân nên việc sản xuất đại trà sẽ gặp khó khăn.

Phát triển mạnh rau hữu cơ

Mô hình trồng rau hữu cơ từ sự liên kết giữa HTX Thực phẩm sạch Phú Ninh và Cơ sở Công nghệ sinh học tại huyện Phú Ninh bước đầu phát huy hiệu quả. Trên diện tích hàng nghìn mét vuông đất của Cơ sở Công nghệ sinh học, các lứa rau đã lên xanh gồm xà lách, rau muống, mồng tơi, cải bẹ trắng, cải bẹ xanh, tần ô… chỉ còn một tháng nữa đến thời kỳ thu hoạch. Toàn bộ khu vực trồng rau đều được trang bị hệ thống tưới thông minh, sử dụng chế phẩm vi sinh, sử dụng phân bón qua lá từ trùn quế tạo sản phẩm an toàn với sức khỏe người tiêu dùng. Rau hữu cơ vốn cho năng suất, sản lượng không cao, nhưng phù hợp với yêu cầu của người tiêu dùng hiện nay trước vấn đề an toàn đối với sức khỏe con người được chú trọng. Mô hình sản xuất theo hướng liên kết của HTX Thực phẩm sạch Phú Ninh bước đầu tạo hướng đi tiềm năng. Bên cạnh cơ chế về đất đai, cần có sự liên kết giữa các nhà về kỹ thuật, nguồn vốn, yếu tố đầu ra cho sản phẩm...

Trên đất Phú Ninh, sản phẩm rau quả hữu cơ của HTX Rau sạch công nghệ cao Trường Thành gần đây được người tiêu dùng biết đến nhiều. Không chỉ tiêu thụ theo kênh truyền thống, HTX còn đẩy mạnh kênh bán hàng trên mạng xã hội, giao hàng tới tận nơi theo yêu cầu. Theo quy trình, hạt giống rau quả trước khi trồng được xử lý, gieo ươm trong khay, sau đó cấy ra luống, đảm bảo tỷ lệ đồng đều cao. Hiện, mỗi ngày cung ứng ra thị trường dao động từ 50kg rau sạch các loại, cao điểm có khi lên tới 100kg. Đất trồng rau được cải tạo kỹ, sử dụng phân bón vi sinh, sử dụng chế phẩm vi sinh để bón rau, phòng trừ sâu hại, tuyệt đối không sử dụng phân bón hóa học, thuốc hóa học. HTX Rau sạch công nghệ cao Trường Thành đầu tư trồng rau, diện tích trồng trong nhà kính là 1.000m², trại trồng rau trong nhà lưới 600m². Có hệ thống phun sương, làm mát tự động, tưới phun sương, tưới nhỏ giọt… với tổng đầu tư khoảng 1 tỷ đồng. HTX đã trồng được 25 loại rau củ các loại như mồng tơi, cải bó xôi, đậu đũa, đu đủ, dưa hấu, đậu bắp, cải ngọt, rau dền, dưa leo, cải thìa, cà tím, đậu bắp…

Ông Nguyễn Văn Kỉnh - Giám đốc Trung tâm Kỹ thuật nông nghiệp huyện Phú Ninh chia sẻ, mô hình trồng dưa lưới, trồng rau hữu cơ, trồng dưa hấu VietGAP sắp tới đây của các HTX là hướng sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao. Trung tâm Kỹ thuật nông nghiệp huyện cũng phối hợp với các đơn vị liên quan hỗ trợ về kỹ thuật cho một vài mô hình trên địa bàn. Trung tâm cũng hỗ trợ cho HTX Rau sạch công nghệ cao Trường Thành một nhà lưới nhỏ. Nhưng, so với quy mô đầu tư của các cơ sở sản xuất thì nguồn hỗ trợ từ Nhà nước vẫn còn nhỏ giọt, chưa nhiều.