Nguyễn Sư Dũng bên mô hình nhà ươm trồng nấm sản xuất theo quy trình khép kín. Ảnh: TR.NHAN

Rời phố về quê trồng nấm

Tốt nghiệp ngành điện cơ Trường Đại học Bách khoa Đà Nẵng, Nguyễn Sư Dũng (29 tuổi, quê xã Đại Lãnh, Đại Lộc) làm việc tại một công ty với mức lương tạm đủ trang trải. Năm 2017, Dũng nghỉ việc, rời phố về quê, mày mò tìm hiểu kỹ thuật trồng nấm bào ngư tím từ sách vở, từ kinh nghiệm của người đi trước, rồi lặn lội tìm nguồn nguyên liệu sản xuất. Với kiến thức có được, Dũng mạnh dạn vay mượn tiền, rồi xây dựng kho nguyên liệu, sân phơi, 3 nhà nuôi trồng nấm với diện tích 600m2. Riêng 3 phòng ươm, trồng nấm có diện tích 100m2/phòng. Điều đặc biệt là Dũng tự mày mò chế tạo máy hấp thanh trùng, hệ thống tưới tự động, hệ thống cảm biến đo nhiệt độ, độ ẩm tự động trong các nhà ươm tạo, nuôi trồng nấm chứ không làm thủ công. Công đoạn hấp thanh trùng nguyên liệu, giá thể trồng nấm, nhiều hộ sản xuất vẫn hấp bằng củi, nhưng Dũng đã tạo nồi hấp bằng điện nên chỉ cần bật/tắt công tắc. Vừa sản xuất thử nghiệm, vừa cung ứng nấm cho tiểu thương tại chỗ, Dũng vừa hoàn thiện các quy trình sản xuất, điều chỉnh lại máy móc, thiết bị để hướng tới sản xuất tự động hóa hoàn toàn, giúp tiết kiệm thời gian, nhân công, vừa tạo sản phẩm sạch bệnh.

Theo quy trình, giá thể trồng nấm là từ mùn cưa, bột cao su được ủ với vôi tôi (để giảm vi sinh có hại, làm sạch nấm) khoảng 7 ngày, sau đó đóng bao, cột kỹ rồi đem ra hấp thanh trùng khoảng 10 tiếng, cấy meo giống rồi cho vào nhà ươm (26 - 28 ngày), khi nấm ra màu trắng, cho lên giàn treo, rạch 4 đường quanh bao bịch nấm. Tiếp tục chăm sóc, duy trì độ ẩm 27- 28oC, kết hợp với hệ thống làm lạnh. Thời gian khoảng hơn nửa ngày là nấm nứt và có thể hái được. Các lứa nấm bào ngư tím cứ nối tiếp nhau nên ngày nào Dũng cũng có sản phẩm cung ứng cho tiểu thương các chợ, kể cả thời điểm thời tiết khắc nghiệt. Nhà sản xuất nấm này cho ra hơn 20 - 30kg nấm bào ngư/ngày với giá bán 6.000 - 7.000 đồng/kg (cao điểm 10 - 15.000 đồng/kg. Dũng đang nghiên cứu một vài chủng loại nấm để tiếp tục sản xuất thử nghiệm. Anh dự định sẽ đầu tư mở rộng thêm cơ sở sản xuất trên diện tích vườn rộng lớn còn lại. Đang tính hướng chuyển giao kỹ thuật, công nghệ cho người có nhu cầu trồng nấm và bao tiêu sản phẩm của đối tác. “Làm việc với tâm thế là làm cho mình, làm chủ được thời gian và thành quả của mình thì sẽ thoải mái hơn nhiều. Tôi đang điều chỉnh, hoàn thiện quy trình, dần tự động hóa khâu sản xuất. Mong sẽ được tiếp sức từ những cơ chế, chính sách khuyến khích đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn, phát triển nông nghiệp công nghệ cao hiện hành” - Dũng nói.

9X trồng sen, súng kiểng

Mùa sen cho bông đẹp, sung mãn kéo dài từ tháng 4 tới tận tháng 8 hằng năm, cũng có giống sen cứ 3 tháng cho hoa một lần, nhưng khác biệt là chàng trai trẻ Đặng Hiệp Hoàng (thị trấn Vĩnh Điện, Điện Bàn) có thể trồng và điều chỉnh quá trình ra hoa của sen chỉ mất 1 tháng. Ngoài sen chính vụ, Hoàng còn có thể điều chỉnh sen ra hoa ở thời điểm phù hợp nhờ áp dụng kỹ thuật. Ở thời điểm chính vụ, vườn hoa kiểng của Hoàng luôn có hơn 100 chậu sen, vài chục chậu súng. Nhờ kỹ thuật, Hoàng có thể cho ra các lứa sen, súng kiểng trái vụ, màu sắc đẹp, nhã. Các giống sen Hoàng thu thập rất được thị trường ưa chuộng như cung đình trắng, hồng bách diệp, trắng hồng, hoa nhật trắng. Hoàng còn đưa các giống súng kiểng khắp mọi miền về gây trồng thử nghiệm rồi lai tạo màu chuẩn. Anh cho biết, để sen nở hoa, khâu chọn giống rất quan trọng, củ sen được trồng phải có đầy đủ mắt, đầu nhọn không bị gãy, đất trồng sen phải là đất thịt, đất mặt ruộng, đập vụn bỏ vào chậu, bón lót NPK trộn đều với đất, thêm nước để ngâm qua đêm tạo bùn trồng sen, tưới nước thường xuyên mỗi ngày.

Là một nhân viên hành chính, lúc rảnh, Hoàng lại bắt tay nghiên cứu, học hỏi, tìm tòi qua sách báo, qua kinh nghiệm người đi trước, không ngừng mày mò để cho ra hoa đẹp nhất, thời gian nở ngắn nhất. Từ chuyện chơi, Hoàng lại có thu nhập không nhỏ từ hoa kiểng. “Khách đặt hàng qua facebook nhiều lắm. Khi đã ưng chủng loại hoa, đặt số lượng, khách sẽ nhận được giống hoa ở dạng củ theo đường bưu điện và các kênh phân phối khác, kèm theo khuyến cáo kỹ thuật trồng. Đây chỉ là nghề phụ, vui là chính nhưng thu nhập cũng không tồi” - Hoàng nói.