Đối diện khó khăn

Nguy cơ rớt chuẩn nông thôn mới (NTM) là điều mà nhiều xã đã đạt chuẩn giai đoạn 2015 - 2020 của Tiên Phước đang đối mặt. Theo rà soát của Phòng NN&PTNT huyện, đến 15/5/2023 tiêu chí NTM bình quân trên địa bàn huyện đạt 18,3/19 tiêu chí (tăng 13 tiêu chí so với cuối năm 2021, tăng 5 tiêu chí so với cuối năm 2022).

Trong đó, 5 xã đã đạt chuẩn giai đoạn 2015 - 2020 gồm Tiên Châu, Tiên Thọ, Tiên Sơn, Tiên Lộc, Tiên Cẩm sau khi rà soát so với Bộ tiêu chí giai đoạn 2021 - 2025 thì rớt 2 tiêu chí/xã.

Nhóm 3 xã Tiên Lãnh, Tiên Ngọc, Tiên Hiệp phấn đấu đạt chuẩn NTM năm 2022 nhưng đến nay chỉ có Tiên Ngọc và Tiên Hiệp qua rà soát đạt 19/19 tiêu chí, Tiên Lãnh chỉ đạt 18/19 tiêu chí.

Tiên Phước đã yêu cầu các xã phải duy trì, nâng chuẩn ở các xã đã đạt chuẩn NTM từ năm 2021 trở về trước theo hướng bền vững, trước khi có kế hoạch thực hiện mục tiêu xã NTM nâng cao, kiểu mẫu.

Riêng các xã được chọn xây dựng xã NTM nâng cao trong năm 2023 là Tiên Phong (đạt 13/19 tiêu chí NTM nâng cao) và Tiên Cảnh (đạt 9/19 tiêu chí) để về đích thì phải phấn đấu vượt bậc mới hy vọng thành công.

Theo UBND huyện, khởi điểm xây dựng NTM của Tiên Phước thấp vì là huyện trung du, nguồn thu của huyện hạn chế, giai đoạn 2016 - 2020 địa phương tập trung xây dựng xã đạt chuẩn NTM và nhiều xã, thôn NTM làm nền tảng vững chắc cho lộ trình xây dựng huyện NTM.

Kết quả có 8 xã được UBND tỉnh quyết định công nhận đạt chuẩn NTM, dự kiến đến cuối năm 2023 có 14/14 xã đạt chuẩn NTM (tỷ lệ 100%). Nhưng đến nay, nợ xây dựng cơ bản chương trình NTM giai đoạn 2016 - 2020 của huyện còn 38 tỷ đồng. UBND huyện đã xây dựng phương án xử lý nợ xây dựng cơ bản chương trình NTM giai đoạn 2016 - 2022, nhưng vẫn phải chờ nguồn lực trả nợ.

Đường còn dài

Ba năm là khoảng thời gian nước rút để đạt được tất cả mục tiêu cần cho một huyện đạt chuẩn NTM, nhưng trước đó là cả quá trình chuẩn bị từ người dân cho đến cả hệ thống chính trị.

Những con đường liên thôn, liên xã nối liền, những đường làng ngõ xóm xanh - sạch - đẹp, cơ sở hạ tầng khang trang là diện mạo NTM được ghi nhận ban đầu ở Tiên Phước. Cốt lõi bên trong vẫn là đời sống nhân dân đi lên, thu nhập thực nhận từ sản xuất nông, lâm nghiệp ở vùng quê bán sơn địa.

Như lời ông Phạm Văn Đốc - Bí thư Huyện ủy, thì Tiên Phước phấn đấu đạt huyện NTM chủ yếu dựa trên nền tảng vững chắc được dựng xây từ nhân dân. Dù đang trên chặng về đích, nhưng khối lượng công việc phải làm để đạt được mục tiêu một cách thực chất rất nhiều. Mặt được là lòng dân Tiên Phước đồng thuận, hệ thống chính trị có sự quyết tâm cao và phấn đấu vì mục tiêu huyện NTM ngay từ đầu nhiệm kỳ 2021 - 2025.

Đến nay, Tiên Phước đã thực hiện hoàn thành 3/9 tiêu chí (quy hoạch, điện, an ninh trật tự hành chính công) theo Bộ tiêu chí huyện NTM giai đoạn 2021 - 2025. Đối với 6 tiêu chí còn lại (giao thông, thủy lợi, y tế văn hóa giáo dục, kinh tế, môi trường, chất lượng môi trường sống) mức độ đạt chuẩn trung bình hơn 60%.

Tiên Phước phấn đấu đến cuối năm 2023 đạt thêm 3 tiêu chí, gồm: kinh tế, môi trường, chất lượng môi trường sống. Thế nên, huyện xác định giai đoạn tới phải tập trung huy động, lồng ghép, ưu tiên nguồn lực để thực hiện nhóm các tiêu chí chưa đạt chuẩn, quản lý, sử dụng hiệu quả nguồn vốn ngân sách trung ương, ngân sách tỉnh hỗ trợ để thực hiện các tiêu chí NTM cấp huyện.

Chủ động phối hợp với các sở, ngành của tỉnh tiếp tục báo cáo, đề xuất HĐND tỉnh, UBND tỉnh cấp kinh phí hỗ trợ xây dựng huyện NTM theo cơ chế đặc thù tại Thông báo số 186-TB/TU, Thông báo 448-TB/TU (ngoài định mức hỗ trợ chung) và bố trí nguồn vốn đối ứng ngân sách huyện để đảm bảo thực hiện đạt mục tiêu đề ra.