Làng Ganil nhìn từ trên cao. Ảnh: ĐÌNH HIỆP

Trước thềm xuân Bính Thân, dân làng Ganil đón tết bằng ngày hội mừng gươl mới. Dù công việc cuối năm bận rộn, cán bộ các ban ngành của huyện cũng sắp xếp đến dự lễ khánh thành gươl của thôn đông đủ. Con em làng Ganil đang học tập, công tác ở các nơi cũng tranh thủ về dự. Sau gần một năm thi công, gươl làng Ganil đến nay đã hoàn thành, kịp đón chào năm mới. Bà con trong thôn ai cũng phấn khởi. Dù thời tiết không ủng hộ, thôn vẫn tổ chức đêm văn nghệ với nhiều tiết mục múa hát do phụ nữ trong thôn tự dàn dựng; chương trình còn có sự tham gia của Đội Văn nghệ quần chúng Trung tâm VH-TT huyện. Đặc biệt, nhân dịp mừng gươl mới - đón xuân mới, Ganil tổ chức sôi nổi hội thi trống chiêng với sự tham gia của 7 thôn lân cận.

Già làng Hốil Nhức nói: “Năm nay, mừng gươl mới cũng là mừng năm mới nữa, dân làng mình làm con bò đực, con trâu đực to để cúng Giàng cầu mong mưa thuận gió hòa, bà con làm ăn may mắn, no đủ, ít bệnh tật. Đặc biệt là mừng thôn mình được chọn phát động xây dựng thôn nông thôn mới theo chủ trương của huyện”. Còn Trưởng thôn Alăng Rới thì hồ hởi cho biết: “Thôn Ganil mình giờ được đầu tư khang trang. Trước đây bà con ở rải rác dọc con suối A Xan, nhờ huyện quan tâm san ủi mặt bằng, làm công trình nước sạch, bố trí lại dân cư nên thôn mới có như ngày hôm nay. Mình luôn vận động bà con chung tay xây dựng thôn sạch sẽ, văn hóa. Mình cảm ơn Nhà nước quan tâm làm trường học, trạm y tế, nhà vệ sinh, đường bê tông. Cảm ơn huyện, xã hỗ trợ làm gươl”.

Ganil là một trong những thôn đi đầu của A Xan trên lĩnh vực phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo và xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư. Toàn thôn có 77 hộ với 357 nhân khẩu. Đa số người dân ở đây sống chủ yếu dựa vào cây lúa nước, những năm qua an ninh lương thực tại chỗ luôn đảm bảo. Toàn thôn có 22,3ha lúa nước, 2,7ha lúa rẫy. Ngoài các loại cây bản địa (đẳng sâm, chuối, sắn), bà con còn trồng các loại cây mới có giá trị kinh tế như táo mèo, bời lời đỏ... Đặc biệt, người dân có ý thức bảo vệ rừng và không phát rừng già làm nương rẫy. Năm 2015 thôn Ganil được công nhận Thôn văn hóa. Toàn thôn, có 14 người học đại học, 2 cao đẳng, 7 trung cấp chuyên nghiệp, 32 THPT.

Ông Pơloong Đinh - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã A Xan cho biết: “Ganil là điểm dân cư hết sức khó khăn. Bà con sống rải rác bên những thửa ruộng bậc thang, hay dọc các triền núi. Được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước đầu tư san ủi mặt bằng, 77 hộ ở đây đã có nhà ở ổn định, khang trang sạch đẹp. Gươl của thôn là công trình mừng Đảng, mừng xuân mới, thể hiện sự đoàn kết, quyết tâm bảo tồn các giá trị văn hóa Cơ Tu”. Cũng theo ông Pơloong Đinh, trong những năm qua, Đảng và Nhà nước đã đầu tư hàng chục tỷ đồng để san ủi mặt bằng sắp xếp lại dân cư cho thôn, xây dựng hệ thống nước sinh hoạt, xóa nhà tạm cho bà con. Việc xây dựng gươl - một trong những nét văn hóa độc đáo của đồng bào Cơ Tu - nhằm bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc như tinh thần Nghị quyết Trung ương 5 (khóa VIII) đã đề ra.  Đây là gươl thứ 5 trong tổng số 8 thôn của xã A Xan được phục dựng ở khu tái định cư.

Trong ngày vui hân hoanmừng năm mới, dưới mái gươl, già làng Hốih Nhức nhấp ngụm rượu tr’đin rồi buông câu hát lý: “Ơ… ơ… ơ... Dù của cải còn ít, thôn mình còn thiếu đủ thứ nhưng cái lòng phải đoàn kết, giúp đỡ nhau. Lớp trẻ phải biết yêu cái gươl, yêu cái văn hóa mình... Gươl của làng mình gỗ to, sườn nhà đẹp, mái lợp tốt. Mong sao mọi người phải đoàn kết như chính những cây cột cùng nhau gánh vác việc của làng của thôn, cùng nhau thoát nghèo thoát cái dốt, cái đói... Ơ… thôn mình phải xóa “cái 5 không” để thành công cái “9 có”, phải xây dựng thôn nông thôn mới theo cái bụng của Bí thư Liếc, Chủ tịch Mia. Bà con phải đoàn kết cùng nhau xóa đói giảm nghèo...”.

ĐÌNH HIỆP

Theo Báo Quảng Nam