Trước tình hình lượng mưa thấp kỷ lục trong nhiều tháng qua tại các tỉnh miền Trung, Tổng cục Thủy lợi vừa tổ chức hội nghị triển khai công tác phòng chống hạn hán, xâm nhập mặn, bảo đảm SX vụ HT 2014.

Hồ đập thiếu nước

Ông Nguyễn Hồng Trường, Phó GĐ Đài Khí tượng thủy văn khu vực Nam Trung bộ cho biết: "Từ đầu năm đến nay ở miền Trung hầu như không có mưa, tổng lượng mưa thấp hơn trung bình nhiều năm (TBNN) cùng kỳ từ 30 - 50%. Do ít mưa nên lưu lượng dòng chảy trên phần lớn các sông tại miền Trung bị thiếu hụt so với TBNN từ 30 - 90%. Tình trạng thiếu nước và khô hạn kéo dài đến tận đầu tháng 9".

Theo Tổng cục Thủy lợi, mùa mưa 2013 lượng mưa đạt khá nên các hồ chứa ở miền Trung đều tích đủ nước. Tuy nhiên do không có mưa suốt 4 tháng qua nên lượng nước bổ sung vào các hồ rất ít và thấp hơn so với cùng kỳ (năm qua khô hạn kỷ lục trong vòng gần 30 năm tại miền Trung). Vụ ĐX 2013-2014 các tỉnh miền Trung có trên 7.100 ha cây trồng bị hạn.

Ông Trần Văn Tuấn, Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi Ninh Thuận cho biết: "Vụ ĐX cơ bản toàn tỉnh không bị thiếu nước tưới, song nhiều tháng qua không có mưa bổ sung nên 21 hồ chứa với dung tích thiết kế 192 triệu m3 chỉ còn 64 triệu m3, tương đương 30% so với dung tích thiết kế. Trong đó 15 hồ đã hết nước, chỉ 4 hồ có khả năng cấp nước".

Ông Nguyễn Duy Quang, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi Khánh Hòa cho biết: "Khánh Hòa có 27 hồ chứa lớn nhỏ với dung tích thiết kế 230 triệu m3 nhưng hiện tại lượng nước chỉ còn khoảng 45% so với dung tích thiết kế. Vụ ĐX đã có 530 ha cây trồng tại hai huyện miền núi Khánh Sơn, Khánh Vĩnh bị hạn".

Tương tự, tại Bình Thuận có 23 hồ với dung tích thiết kế 220 triệu m3 nhưng chỉ còn 77 triệu m3 và thấp hơn 15% lượng nước so với năm 2013. Các hồ chứa ở Nam Trung bộ cơ bản đã hết nước và đều thấp hơn năm 2013, song các tỉnh Trung Trung bộ cũng chẳng khá hơn.

Ông Trương Xuân Tuyến, Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi Quảng Nam cho biết: "Quảng Nam có 93 hồ chứa, trong đó 17 hồ lớn và vừa, lượng nước hiện tại đều thấp hơn TBNN. Hồ Phú Ninh lớn nhất tỉnh có dung tích 344 triệu m3 nhưng bị thiếu hụt trên 72 triệu m3 và thấp hơn năm 2013 là 40 triệu m3". Tại tỉnh Bình Định có 161 hồ chứa với dung tích thiết kế 550 triệu m3 nhưng chỉ còn 370 triệu m3 và đã có 33 hồ hết nước...

Tại miền Trung có hàng chục hồ chứa đã hết nước

Hạn trên diện rộng

Do hồ đập thiếu nước nghiêm trọng, trong tháng 5 tới không có lũ tiểu mãn thì hạn hán đe dọa đến hàng vạn ha lúa HT trong khu vực.

Ông Phạm Văn Hường, GĐ Cty TNHH MTV Khai thác CTTL Ninh Thuận cho biết: "Nước trong các hồ đập đều đã cạn kiệt, chúng tôi chỉ biết trông vào hệ thống Đa Nhim - Lâm Cấm tưới cho khoảng 11.500 ha lúa. Còn các hồ chứa chúng tôi ưu tiên phục vụ sinh hoạt và chăn nuôi. Nếu còn thì mới phục vụ tưới. Với 25.000 ha cây trồng vụ HT này, nếu không có mưa thì diện tích khó khăn về nước tưới của Cty là 18.000 ha".

Ngành thủy lợi Khánh Hòa cho biết, với kế hoạch gieo trồng 18.700 ha lúa HT nếu không có lũ tiểu mãn thì 5.000 ha lúa sẽ thiếu nước. Còn Bình Thuận kế hoạch gieo trồng là 35.000 ha lúa, nhưng cũng phải giảm 4.000 ha và chuyển sang các loại cây trồng cạn...

Để tránh thiệt hại do hạn hán gây ra và đảm bảo nguồn nước tưới cho cây trồng, ông Nguyễn Văn Tỉnh, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy lợi yêu cầu các địa phương phải xây dựng kế hoạch chống hạn chi tiết cho từng vùng. Ngay từ đầu vụ phải tiến hành nạo vét kênh mương, tận dụng mọi nguồn nước ở ao hồ và đào ao, đào giếng để lấy nước...

Ông Tỉnh cũng đề nghị địa phương phải cân đối nguồn nước còn lại trong các hồ, sau đó tham mưu cho UBND tỉnh xây dựng kế hoạch SX vụ HT, đối với những vùng không đảm bảo nguồn nước thì phải kiên quyết chuyển đổi sang cây trồng cạn; đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến công tác phòng chống hạn xuống từng hộ dân.